اسید سیتریک به عنوان یک نگهدارنده و تنظیم کننده PH در صنایع مختلف از جمله صنایع غذایی کاربرد بسیاری دارد. این ماده به طور طبیعی در انواع مرکبات تولید می‌شود و از مهم‌ترین موارد استفاده آن ایجاد طعم متفاوت در مواد غذایی است. در این مطلب شما را با خواص، کاربردها و موارد استفاده آن آشنا خواهیم کرد.
اسید سیتریک چیست؟
اسید سیتریک یک اسید ضعیف آلی است که با فرمول شیمیایی C6H8O7 در دو گرید صنعتی و خوراکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده افزودنی از ترکیب سیتریک یا جوهر لیمو و استیک یا سرکه تشکیل شده است. سیتریک اسید به صورت خشک و آبدار در دسترس است و مزه‌ای ترش و خاص دارد و به دلیل خاصیت اسیدی مانع رشد باکتری‌ها می‌شود. از این رو از آن در صنایع غذایی به عنوان نگهدارنده، تنظیم کننده اسیدیته غذا و یک عامل ضدمیکروبی استفاده می‌کنند.
بهترین جایگزین اسید سیتریک
در بسیاری از موارد تولیدکنندگان به دلیل قیمت بالای این ترکیب و یا عدم دسترسی به آن به دنبال جایگزین مناسب برای سیتریک هستند. از بهترین جایگزین‌های آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- آبلیمو: این جایگزین به سادگی در دسترس است و طعم ترشی دارد.
- تارتاریک اسید: این ماده میزان ترشی بیشتری دارد و باید در مصرف آن احتیاط کرد.
- سرکه: اغلب از این ماده در رسپی‌های غذایی استفاده می‌کنند. سرکه اسید بسیار ضعیف‌تری نسبت به اسید سیتریک دارد و باید ایجاد همان خاصیت باید مقداری بیشتری از آن استفاده کنید.
- آسکوربیک اسید: این ماده نیز به دلیل طعم ترشی که دارد می‌تواند جایگزین مناسبی برای این ماده باشد.
مهم‌ترین کاربردهای اسید سیتریک در صنایع غذایی
همانطور که گفته شد بسته به نوع گرید از این محصول در صنایع مختلفی استفاده می‌کنند. از اسید سیتریک خوراکی می‌توان به عنوان نگهدارنده جهت تهیه انواع کنسرو به منظور پایین آوردن pH و به عنوان طعم‌دهنده برای متعادل کردن مزه‌ها استفاده کرد. علاوه بر این، این اسید خوراکی می‌تواند ظاهر غذای شما را نیز بهبود ببخشد.
استفاده به عنوان نگهدارنده انواع میوه
از آنجایی که جوهر لیمو یکی از اسیدهای خوراکی قوی است، غالب از آن به عنوان طعم دهنده و نگهدارنده مواد غذایی و نوشیدنی‌ها، به ویژه نوشابه و آبنبات استفاده می‌کنند. همچنین بسیاری از میوه‌های برش خورده مانند سیب یا آووکادو در معرض هوا به رنگ قهوه‌ای در می‌آیند. برای جلوگیری از اکسید شدن این نوع میوه‌ها را در مخلوطی از آب و سیتریک اسید غوطه‌ور می‌کنند.
قابل استفاده در تهیه انواع پنیر
برای تهیه انواع پنیرها مانند ریکوتا از جوهر لیمو محلول در آب یا آبلیمو یا لیمو استفاده می‌کنند. میزان پایداری سیتریک اسید نسبت به آبلیمو بیشتر و می‌تواند تعادلی مناسب در اسیدیته بدون اضافه کردن مزه لیمو و سرکه را ایجاد کند. از این رو برخی از آشپزها برای ترش مزه کردن غذاها از جوهر لیمو استفاده می‌کنند.
اسید سیتریک در نوشابه و سایر نوشیدنی‌ها
سیتریک اسید نقش مهمی در افزایش طعم به ویژه در صنعت تولید نوشابه و سایر نوشیدنی‌ها، ایفا می‌کند. این اسید با ایجاد طعمی ترش، میزان شیرینی نوشیدنی‌ها را خنثی کرده و طعمی دلپذیر در آنها ایجاد می‌کند. بنابراین اغلب نوشابه‌ها، آبمیوه‌ها و سایر ترکیبات غذایی آماده حاوی این ماده به عنوان طعم‌دهنده و نگهدارنده هستند.
کاربرد اسید سیتریک غیر خوراکی
این ماده علاوه بر مصارف خوراکی، نوع گرید دیگر آن مصارف صنعتی داشته است که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
مصارف کشاورزی
این اسید را کشاورزان برای تنظیم کردن اسیدیته خاک به کار می‌برند و در مناطقی که خاک قلیایی است و می‌توان Ph محیط کشت را تنظیم کرد.
مصرف آرایشی
سیتریک اسید به عنوان تنظیم کننده اسیدیته در کرم‌ها، ژل‌ها و مواد شوینده کاربرد دارد و میزان غلظت قلیایی آنها را به حداقل می‌رساند. از این رو، خواص ضد باکتریایی و ضد عفونی‌کنندگی این ماده آن را به یکی از ترکیبات پر طرفدار در محصولات آرایشی، کرم‌های لایه بردار و محصولات شوینده تبدیل کرده است.
مصرف دارویی
یکی از کاربردهای موثر این ماده در صنایع دارویی است و از آن جهت تثبیت ترکیبات فعال در داروها و بهبود طعم آنها استفاده می‌کنند.
خواص و فواید اسید سیتریک خوراکی برای بدن
اسید سیتریک به دلیل خواص ضدمیکروبی و ضدالتهابی فواید بسیاری دارد و تاثیرات مثبتی روی عملکرد مغز و سایر اندام‌های بدن دارد. این ماده با قابلیت افزایش میزان جذب مواد مغذی مانند کلسیم به رشد و تقویت استخوان‌ها کمک می‌کند. به همین دلیل از این ماده افزودنی در غذاهای کنسروی، مکمل‌های ورزشی، انواع سس‌ها و برخی نوشیدنی‌ها استفاده می‌کنند.
همچنین ماده پوست را به خوبی لایه‌برداری کرده و منافذ پوست را باز می‌کند و سلول‌های مرده پوست را از بین می‌برد. همچنین می‌تواند لکه‌های پیری، چین و چروک، جای جوش و آکنه را نیز از بین ببرد. البته این ماده در محافظت از سلول‌های عصبی نیز عملکرد خوبی دارد.
جمع‌بندی
در این مطلب با مهم‌ترین کاربردهای اسید سیتریک در صنایع غذایی آشنا شدید و چون ممکن است به سادگی در اختیار تولیدکنندگان قرار نگیرد، موارد جایگزین آن نیز معرفی شد. جهت خرید اسید سیتریک خشک و اسید سیتریک آبدار با ما تماس بگیرید.
واتساپ و تماس:
09107481780📞