این مقاله اطلاعات کاربردی و مفیدی را درباره ویژگی‌ها و کاربردهای سی ام سی (CMC) و موارد مصرف آن ارائه می‌دهد. CMC یکی از مشتقات سلولز است که کاربرد گسترده‌ای در صنایع مختلف دارد که به صورت غذایی و صنعتی تولید می‌شود. در این بین نوع خوراکی آن اهمیت بیشتری دارد و کاربردهای بسیاری در مواد غذایی دارد.
سی ام سی چیست؟
سی ام سی نوعی ماده شیمیایی سفید و بی بو است که با نام‌هایی همچون کربوکسی متیل سلولز صمغ سلولز، سلولز گام یا معادل لاتین آن CMC نیز شناخته می‌شود. این صمغ سلولزی پرکاربرد در بسیاری از مواد خوراکی استفاده می‌شود. همچنین به عنوان یک ماده حجیم کننده بی‌ضرر به منظور بهبود غلظت و بافت محصولات غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ویژگی‌های منحصر به فرد
سی ام سی غذایی به دلیل ویژگی‌های متنوع اعم از غلظت‌بخشی، چسبندگی، ایجاد استحکام، عامل نگهدارنده آب، حفظ حالت کلوییدی، تثبیت‌کننده، عامل تعلیق‌ساز، امولسیون‌ساز و عامل تشکیل در طیف گسترده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این ماده به سرعت در آب سرد و گرم حل می‌شود و اغلب برای کنترل ویسکوزیته از آن استفاده می‌شود. همچنین از لحاظ فیزیکی و شیمیایی نیز این ماده جایگزین مناسبی برای نشاسته است. از دیگر ویژگی‌های این ماده می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
ظاهر فیزیکی
کربوکسی متیل سلولز سدیم به شکل یک پودر یا گرانول سفید مایل به کرمی تولید می‌شود که جاذب آب است. از دیگر ویژگی‌های ظاهری این گرد سفید رنگ می‌توان به بی بو و بدون رنگ بودن آن اشاره کرد و همچنین قابل تعلیق در آب بوده و تحت شرایط نرمال نیز غیرقابل تخمیر خواهد بود.
انحلال‌پذیری
C.M.C یک پلیمر در محلول آب است و با وجودی که در حلال‌های آلی به صورت نامحلول بوده، اما در اتانول یا استون به سادگی حل می‌شود. درجه ویسکوزیته این ماده با افزایش درجه حرارت زیاد نمی‌شود.
ویسکوزیته
دامنه ویسکوزیته این ماده بین 50 تا 8000 سانتی پویز است. اما برای اندازه‌گیری ویسکوزیته آن باید فرایند انحلال به دقت انجام شود.
کاربردهای سی ام سی
همانطور که گفته شد سی ام اسی دو گرید غذایی و صنعتی دارد که هر کدام کاربردهای متفاوتی دارند. از این رو این ماده به عنوان قوام‌دهنده، تثبیت‌کننده و اصلاح‌کننده ویسکوزیته در انواع مختلفی از مواد غذایی از جمله بستنی، غذاهای منجمد یخ‌زده و نوشیدنیها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
از طرفی دیگر، CMC جایگزین مناسبی برای ژلاتین در محصولات غذایی مختلف است و به حفظ طعم، تازگی و افزایش ماندگاری آنها کمک قابل توجهی می‌کند.
کربوکسی متیل سلولز با گرید غذایی به منظور افزایش مقاومت در برابر ذوب شدن، تولید انواع شیرینی، بیسکویت و کیک، آبنبات، آبمیوه و نوشیدنیها، محصولات لبنی و گوشت، نودل‌ها، کنسروها و کمپوت‌های میوه استفاده می‌شود.
در این بین گرید غیرخوراکی این ماده نیز در فرمولاسیون شوینده‌ها، حلال‌های مورد استفاده در صنعت حفاری نفت، در صنایع تولید کاغذ، رنگ‌سازی، چسب، سرامیک و غیره کاربرد دارد.
همچنین سی ام سی به طور گسترده در زمینه‌های مختلفی مانند صنعت الکترونیک، چرم، پلاستیک، صنعت چاپ، سرامیک، صنایع شیمیایی و سموم دفع آفات استفاده می‌شود.
کربوکسی متیل سلولز در رنگهای روغنی و پولیش‌ها نیز کاربرد دارد و به عنوان یک قوام دهنده عمل می‌کند و رنگدانه‌ها را در مایعات معلق نگه می‌دارد.
همچنین این ماده در صنایع تولید لوازم آرایشی و بهداشتی به عنوان تثبیت کننده در کرم‌ها، لوسیون‌ها و شامپوها نیز به صورت گسترده کاربرد دارد و در تولید مواد دندانپزشکی و در خمیر دندان و ژل‌ها نیز نقش مهمی ایفا می‌کند.
چرا از سی ام سی در صنایع غذایی استفاده می‌شود؟
استفاده از کربوکسی متیل سلولز سدیم در صنایع مواد غذایی به دلایل مختلف زیر رایج است:
- تاثیر مثبت بر حجم‌دهندگی و پایدارسازی فرایند امولسیون
- واکنش مناسب با پروتئین
- محلول در آب و داشتن خاصیت آبرسانی
- موثر در تعلیق ذرات
- داشتن خاصیت ژله‌ای و ژل‌سازی
- موثر در بهبود خواص فیزیکی غذا
- بی‌ضرر بودن
نقش سی ام سی خوراکی در تولید مواد غذایی
سی ام سی به طور گسترده در صنعت تولید بستنی، محصولات نانوایی‌ها مانند نان و کیک، بیسکویت و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرد. به طوری که با CMC دیگر نیاز به مخلوط کردن زیاد یا درجه حرارت خیلی پایین در تولید بستنی نخواهید داشت. همچنین در صورت استفاده از این ترکیب در مصرف چربی و زرده تخم مرغ صرفه‌جویی شده و هزینه کمتری نیز به صنایع شیرینی‌پزی تحمیل خواهد شد. البته در صورت اضافه کردن کربوکسی متیل سلولز به خمیر، کیفیت نان افزایش می‌یابد.
کربوکسی متیل سلولز در تولید آدامس، مارگارین و کره بادام زمینی نیز نقش اساسی دارد و و باعث حفظ طعم، غلظت و بافت یکنواخت آنها شده و می‌توانند رضایت مشتری را جلب کنند.
جمع‌بندی
همانطور که گفته شد، سی ام سی (CMC) یک افزودنی مجاز است که به عنوان ماده ضخیم‌کننده، امولسیون‌کننده و نگهدارنده در صنایع غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین به عنوان یک امولسیون‌کننده در صنایع مرتبط با روغن‌ها، موم‌ها و حلال‌ها کاربرد دارد. شما می‌توانید این ماده خوراکی را از فروشگاه‌های معتبر عرضه کننده مواد غذایی خریداری کنید.
واتساپ و تماس:
۰۹۱۰۷۴۸۱۷۸۰